Dekameron

Dekameron (Il Decamerone, z greki deka hemeron, dziesięć dni)

§         dzieło literackie , napisane w prawdopodobnie w latach 1350–1353, a po raz pierwszy wydane ok. 1470 roku.

§         Jest to zbiór 100 , które w ciągu 10 dni w roku 1348 roku opowiada sobie dla zabicia czasu grupa 10 szlachetnie urodzonych Florentyńczyków (7 pań i 3 młodzieńców), którzy schronili się przed zarazą w okolicach .

§         Każdy dzień miał swój temat zadany przez kolejno wybieranego "króla" lub "królową".

§         Nowele stanowią opis obyczajów w epoce włoskiego , dając wyraz z jednej strony bujnemu życiu pełnemu miłości, erotycznych przygód i ludzkiej zmysłowości, z drugiej zaś strony wyrażając podziw dla inteligencji, sprawności umysłu ludzkiego, bystrości i sprytu.

§         Głównym motywem opowiadań jest miłość - miłość małżeńska i cudzołożna, zmysłowa i platoniczna, tragiczna i idylliczna. Mimo upływu czasu, zmieniających się prądów i mód literackich wciąż pozostaje żywy. Pozwala na oderwanie się od koszmaru rzeczywistości, przezwyciężenie strachu.

§         Pod względem kompozycji utwór nawiązuje do , opowiadania zachowują swoją autonomię, ale komponują się w całość.

§         Czas mierzony jest wg liczby 7 (oznaczającą porządek boski), Florentyńczycy dzielą go w następujący sposób: 4 dni na opowiadania, 3 dni na modlitwę. Układ 4:3 pokazuje zwrot ku doczesności, ale stałą pamięć o Bogu.

Okoliczności

§         pisze z powodu epidemii dżumy, Z ogromnym realizmem autor w Prologu opisuje skutki choroby która w zawrotnym tempie dziesiątkowała ludność .

§         Widzimy zatem obraz rozpadającej się ogromnej społeczności, która wyniszczona cierpieniem fizycznym upada także moralnie.

§         Opis ten można przyrównać do studium rodzenia się najgorszych instynktów ludzkich. Obraz ludzi pozamykanych w swoich domach w obawie przed zarażeniem. Inni obywatele uciekali w nieświadomość tego co się dzieje twierdzili oni iż „najlepszym lekarstwem na zarazę jest nie myśleć o niej, pić tęgo i żyć wesoło, śpiewać i żartować, wszystkie swoje pragnienia zaspokajać i śmiać się z tego, co wokół się dzieje”. Wśród zarażonej społeczności znajdują się i tacy którzy pozostawiają wszystko – rodziny, dobytek, pracę i uciekają jak najdalej od zarażonego miasta.

§         Wreszcie czytelnik poznaje główne narratorki – siedem młodych dziewcząt, które uciekają z miasta. Są one samotne, nie mają rodziny, bliskich, krewnych. Uciekają gdyż mają dosyć widoku śmierci oraz szerzącego się upadku moralnego. Kobiety spotykają trzech mężczyzn i proszą by ci towarzyszyli im w ich ucieczce. Wówczas klimat utworu zmienia się diametralnie. Nie ma już tutaj przytłaczających pesymizmem opowieści lecz zarysowuje się wizja sielskiego życia na wsi pełnego niekończących się uciech i zabawy.

§         W od tego momentu czytelnik obserwuje już tylko same radosne opowieści, w których przewija się kordon barwnego życia XIV-wiecznego.

§         Boccaccio opisuje tutaj także jedno z najbardziej uniwersalnych uczuć jakim jest miłość zarówno ta rozumiana jako uczucie oraz ta fizyczna, zmysłowa, pełna uniesień i prawdziwości. Miłość urasta tutaj do rangi najważniejszej wartości.

§         Dekameron” jest to ujęty ramą kompozycyjną zbiór stu nowel opowiadanych
w ciągu dziesięciu dni przez siedem kobiet – Pampineę, Fiammettę, Filomenę, Emilię, Laurettę, Neifile i Elizę oraz trzech mężczyzn – Panfila, Filostrata i Dionea, którzy schronili przed zarazą, jaka  panowała we Włoszech w 1348 roku, w willi w okolicach Florencji.

§         Młodzi spotykają się w kościele Santa Maria Novella i za namową Pampinei
postanawiają wspólnie opuścić dręczone zarazą miasto.

§         Na każdy dzień opowieści wybierają spośród siebie króla (królową), którego będą słuchać, on zaś ma dbać, by umilać czas współtowarzyszom.

§         Osoba ta wyznacza pod koniec dnia „panowania” swego następcę oraz decyduje o tym, kto będzie narratorem kolejnej historii.

§         Bohaterowie rozmawiają głównie o – bynajmniej nie platonicznej.

§         Miłość jest w tych nowelach najwyższą wartością i największą siłą  władającą człowiekiem, co autor pokazuje bez osłonek i fałszywej  pruderii, ale też bez wulgarności, w sposób pozbawiony złego smaku.

§         Nikt przed nim nie wyraził tak wymownie i w duchu nadchodzących nowych  czasów podziwu dla piękna kobiecego ciała i miłości zmysłowej. Jak mówi  jedna z postaci – lepiej pokutować za to, się użyło, aniżeli  żałować tego, czego się nie zaznało.