Dalajlama XIV - Średnie stopnie medytacji - 37 praktyk - Lampka, BUDDYZM
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
KALACZAKRA NA RZECZ ĺWIATOWEGO POKOJU GRAZ 2002 NAUKI JEGO ĺWIġTOBLIWOĺCI XIV DALAJLAMY na temat: áĺREDNIE STOPNIE MEDYTACJIÑ (Aczarja Kamalaszila) áTRZYDZIEĺCI SIEDEM PRAKTYK BODHISATTWìWÑ (Ngulczu Thogmej Zangpo) áLAMPA NA ĺCIEņKĦ KU OĺWIECENIUÑ (Lama AtiĻa DipankaraĻridŇniana) Dzieı 1, 15 paŅdziernika 2002 roku ZebraliĻmy siħ dzisiaj w piħknym mieĻcie - w Grazu. Kilka lat temu, w trakcie mojej poprzedniej wizyty, burmistrz zaprosiþ mnie do ponownego odwiedzenia miasta, wyraŇajĢc przy tym pragnienie, abym zechciaþ udzielię w tym czasie inicjacji Kalaczakry. Graz poþoŇony jest w samym sercu Europy, wiħc wiele osb z rŇnych zakĢtkw tego kontynentu, w tym takŇe liczni Tybetaıczycy mieszkajĢcy w Szwajcarii, mogliby bez trudu przyjechaę tu, aby otrzymaę nauki Kalaczakry. Dlatego teŇ wþaĻnie moŇemy spotkaę siħ tutaj dzisiaj, i otrzymaę inicjacjħ Kalaczakry. Zazwyczaj, gdy udzielam inicjacji Kalaczakry, wþaĻciwĢ ceremoniħ poprzedzajĢ trzy lub cztery dni nauk wstħpnych. SĢ to nauki religijne dotyczĢce oglnych praktyk przygotowawczych, w trakcie ktrych staram siħ udzielię wstħpnych wyjaĻnieı dotyczĢcych nauczania Buddy. Tym razem rwnieŇ, jak zwykle, trzy dni poĻwiħcimy na nauki wstħpne. s s s ssss Tybetaıczycy, jak rwnieŇ wszyscy ci, ktrzy przyjechali tu z rejonu Himalajw, tradycyjnie sĢ buddystami, podobnie mieszkaıcy Mongolii i sĢsiadujĢcych republik na terenie Rosji - podĢŇamy za naukami Buddy od czasw naszych dalekich przodkw. LudnoĻę, zamieszkujĢca na tych terenach praktykowaþa, przede wszystkim, nauki Buddy, zwane obecnie buddyzmem; w niektrych zaĻ zakĢtkach i rejonach praktykuje siħ bn. Natomiast dla tych spoĻrd was, ktrzy przyjechali z Europy, Ameryki czy rŇnych innych czħĻci Ļwiata, buddyzm nie jest religiĢ tradycyjnĢ. WiħkszoĻę z was wywodzi siħ spoĻrd wyznawcw chrzeĻcijaıstwa, judaizmu lub islamu. W takim przypadku zazwyczaj mwiħ ludziom, Ňe znacznie lepsze i bardziej bezpieczne jest podĢŇanie za tradycyjnĢ religiĢ swoich przodkw, bowiem prbujĢc podĢŇaę za tradycjĢ, ktra nie stanowi czħĻci ich wþasnego dziedzictwa, mogĢ okazywaę wielkie podekscytowanie i przejħcie nowĢ religiĢ na wstħpie, lecz pŅniej, w miarħ upþywu czasu, mogĢ napotkaę wiele komplikacji. Jest nawet moŇliwe, Ňe stopniowo zatracĢ przynaleŇnoĻę do jakiejkolwiek religii w ogle - zarwno swojej tradycyjnej jak i buddyjskiej. Dlatego wþaĻnie znacznie bardziej bezpieczne, i o wiele bardziej odpowiedzialne, jest podĢŇanie za tradycyjnĢ religiĢ swoich przodkw. ss ss ssssss s s sssss Niemniej jednak, w zaleŇnoĻci od osobistych zainteresowaı, osobistych predyspozycji umysþu i Î uŇywajĢc terminologii buddyjskiej Î dziħki skþonnoĻciom karmicznym z poprzednich Ňywotw, wielu spoĻrd was moŇe uznaę, Ňe nauki Buddy, choę nie stanowiĢ religii, ktrĢ odziedziczyliĻcie po przodkach, sĢ o wiele bardziej zgodne z waszymi zainteresowaniami i skþonnoĻciami waszego umysþu, i zyskaę przeĻwiadczenie, Ňe w waszym konkretnym przypadku, buddyzm okazuje siħ o wiele bardziej skuteczny w procesie przeksztaþcania umysþu, niŇ religia waszych przodkw, ktra, byę moŇe, nie byþa zbyt efektywna w waszej mentalnej transformacji. Dlatego moŇecie nie tylko wykazywaę zainteresowanie nauczaniem Buddy ale nawet caþkowicie je przyjĢę. Jest to, jednakŇe, naprawdħ waŇne zagadnienie, bowiem aby usprawiedliwię przejĻcie na nowĢ religiħ, aby usprawiedliwię tħ zmianħ, ludzie czasami przyswajajĢ sobie tendencjħ do okazywania braku szacunku dla swojej poprzedniej religii, i do czynienia pewnych sarkastycznych uwag, co naprawdħ nie jest rzeczĢ dobrĢ. Nawet jeĻli w przypadku waszego temperamentu tradycyjna religia przodkw nie okazaþa siħ zbyt odpowiednia, nie jest to, bynajmniej, prawdĢ w odniesieniu do wszystkich innych ludzi. Tradycyjna religia waszych przodkw przyniosþa korzyĻę milionom ludzi w przeszþoĻci, przynosi poŇytek milionom ludzi obecnie i przyniesie poŇytek milionom ludzi w przyszþoĻci. Dlatego teŇ waŇne jest, aby zachowaę szacunek. sss WĻrd zebranych tu osb byę moŇe sĢ rwnieŇ praktykujĢcy swojĢ tradycyjnĢ religiħ, jak rwnieŇ osoby niepodĢŇajĢce za ŇadnĢ konkretnĢ religiĢ. W przypadku tych, ktrzy juŇ praktykujĢ okreĻlonĢ, odmiennĢ od buddyzmu, formħ tradycji religijnej, sþuchanie nauczania Buddy pozwala zyskaę pewien nowy wglĢd, umocnię zrozumienie swojej religii. W przeszþoĻci, w rŇnych czħĻciach Ļwiata miaþem sposobnoĻę udzielania nauk i wykþadw, w ktrych uczestniczyli praktykujĢcy religiħ protestanckĢ i katolickĢ. Wielu spoĻrd nich mwiþo mi, Ňe odnieĻli wielkĢ korzyĻę w postaci umocnienia siħ w swojej wþasnej tradycji religijnej. W kaŇdym przypadku, z pewnoĻciĢ, sþuchanie takich nauk pomaga ustanowię harmoniħ i jednoĻę pomiħdzy rŇnorodnymi tradycjami religijnymi. Jako temat naszych bieŇĢcych wykþadw wybraþem trzy teksty: áStopnie medytacjiÑ, zwane teŇ Aczarji Kamalaszili, áLampħ na ĻcieŇkħ ku oĻwieceniuÑ Lamy Atiszi oraz áTrzydzieĻci siedem praktyk bodhisattwwÑ Bodhisattwy Thogmeja Zangpo. Tekstem, ktry, biorĢc pod uwagħ chronologiħ, pojawiþ siħ jako pierwszy, byþy áStopnie medytacjiÑ, nastħpnie áLampa na ĻcieŇkħÑ i, wreszcie, áTrzydzieĻci siedem praktykÑ. Nie mam jednak intencji, aby czytaę wszystko, co znajduje siħ w tych trzech tekstach. Wybiorħ, raczej, waŇne, istotne zagadnienia w nich zawarte, i postaram siħ je wam wyjaĻnię. Ja sam rwnieŇ otrzymaþem przekaz kaŇdego z tych trzech tekstw Î przekaz wyjaĻniajĢcy (s ) wszystkich trzech "Stopni medytacji" otrzymaþem od nieŇyjĢcego juŇ opata klasztoru Sakja, Sangje Tenzina. Byþ to bardzo niezwykþy lama, i choę nie ma go juŇ z nami, to pojawiþa siħ jego inkarnacja. Byþ to czþowiek nie tylko bardzo wyksztaþcony, ale i wielki praktykujĢcy; sĢdzħ, Ňe on sam otrzymaþ te nauki od przybyþego z rejonu Khamu mistrza praktykujĢcego dzogczen, ktry, z kolei, otrzymaþ te nauki w klasztorze Samje. Ustny przekaz áLampy na ĻcieŇkħÑ otrzymaþem, natomiast, od Lamy Kinnauri Rigdzina Tenpy, ktry ksztaþciþ siħ w klasztorze Drepung, a ktry, z kolei, otrzymaþ te nauki od Kansaga DordŇe Czanga. Przekazu komentarza do áLampy na ĻcieŇkħÑ udzieliþ mi rwnieŇ, nieŇyjĢcy juŇ, Lama Serkong Rinpocze, ktry, jak siħ zdaje, otrzymaþ ten przekaz od bardzo sþynnego gesze, imieniem Gendun Taszi, ktry byþ takŇe pustelnikiem; byþo to tuŇ przed wybuchem powstania w Tybecie. Przekaz wyjaĻniajĢcy áTrzydziestu siedmiu praktykÑ otrzymaþem od Lamy Kinnauri Tenzina Gjaltsena, ktry, chociaŇ wywodziþ siħ ze szkoþy Sakja, pozostawaþ praktykujĢcym tradycji niesektariaıskiej. On takŇe otrzymaþ ten przekaz od lamy Î mistrza dzogczen z Khamu. Istoty ludzkie w szczeglnoĻci, ale takŇe absolutnie wszystkie czujĢce istoty, ktre posiadajĢ zdolnoĻę rŇnicowania, i potrafiĢ odrŇniaę to, co jest krzywdzĢce od tego, co pomyĻlne, wszystkie czujĢce istoty, ktre majĢ moc poznania i dokonywania rozrŇnieı pomiħdzy poszczeglnymi rodzajami uczuę - wszyscy jesteĻmy do siebie podobni w naszym pragnieniu szczħĻcia i unikaniu cierpienia. MoŇna prowadzię rozlegþe rozwaŇania na temat pochodzenia i rozwoju caþoksztaþtu takiego procesu doĻwiadczania cierpienia, przyjemnoĻci itp., istnieje bowiem wiele rŇnorodnych, moŇliwych do zaprezentowania, interpretacji. Nie moŇemy, jednakŇe, zagþħbiaę siħ w tej chwili w zþoŇonoĻci zagadnienia poszukiwania Ņrdeþ pochodzenia i drg rozwoju rŇnych rodzajw uczuę, ale oczywiste i jasne jest dla nas wszystkich to, iŇ doceniamy szczħĻcie i pragniemy go, cechuje nas zaĻ niechħę do doĻwiadczania cierpienia i blu. Z tego teŇ powodu niezwykle waŇne jest aby prowadzię Ňycie, ktre niesie z sobĢ harmoniħ i pokj, a nie takie, ktre przysparzaþoby kþopotw i przeciwnoĻci. PoglĢd, Ňe caþy nasz spokj i szczħĻcie wywodzi siħ jedynie z zewnħtrznego, materialnego powodzenia, jest caþkowicie bþħdny. PolegajĢc na materialnych dobrach moŇemy uzyskaę fizyczne szczħĻcie i fizycznĢ przyjemnoĻę oraz usunĢę pewne fizyczne trudnoĻci. To, co otrzymujemy dziħki bazie materialnej, ogranicza siħ do doĻwiadczeı ciaþa. Odmiennie niŇ zwierzħta, czþowiek ma olbrzymie zdolnoĻci do myĻlenia, rozwaŇania, osĢdzania i czynienia dalekosiħŇnych planw, dlatego bl i przyjemnoĻę, ktrych doĻwiadczamy jako istoty ludzkie, takŇe sĢ o wiele silniejsze i peþne mocy. Istoty ludzkie mogĢ doĻwiadczaę dodatkowych cierpieı, bardzo mocno powiĢzanych z ludzkĢ zdolnoĻciĢ do myĻlenia. Odmiennie niŇ zwierzħta, nie satysfakcjonuje nas, na przykþad, osiĢganie wyþĢcznie doraŅnego szczħĻcia, zyskiwanie moŇliwoĻci chwilowego usuniħcia cierpienia. Jak mwiþem wczeĻniej, my Î ludzie Î mamy zdolnoĻę czynienia dalekosiħŇnych planw i kalkulacji, i na tej wþaĻnie podstawie dokonujemy rozrŇnieı pomiħdzy sobĢ i innymi, mwimy o rŇnych narodowoĻciach, rŇnych rasach, rŇnych religiach, w oparciu zaĻ o takie niezliczone rŇnicowania rozwijamy, z kolei, dyskursywne myĻli, bþħdne koncepcje mentalne; czasami zbyt wiele nadziei, czasami zbyt wiele zwĢtpienia. W taki wþaĻnie sposb doĻwiadczamy wielu rodzajw nieszczħĻę, ktre majĢ swe Ņrdþo jedynie w ludzkiej inteligencji i rozwijanych na jej bazie koncepcjach. Bardzo wyraŅnie podkreĻliþ to Arjadewa w sþynnym tekĻcie, zwanym áCzterysta werswÑ, w ktrym znajdujemy: ss Znaczy to, Ňe ludzie dysponujĢcy wielkĢ mocĢ, wielkim bogactwem, mogĢ nie doĻwiadczaę wielu fizycznych cierpieı, ale doĻwiadczajĢ wielu cierpieı umysþu, cierpieı mentalnych; ludzie zwykli zaĻ doĻwiadczajĢ wiħkszej iloĻci cierpieı fizycznych, nie bħdĢc w stanie pozyskaę wystarczajĢcej iloĻci odzieŇy, ŇywnoĻci itd. Widzimy wiħc, Ňe istoty ludzkie doĻwiadczajĢ wielu dodatkowych cierpieı, spowodowanych szczeglnym rodzajem swojego myĻlenia. Jak mwiþem wczeĻniej, cierpienia fizyczne moŇna usunĢę, zminimalizowaę poprzez rozwj materialnego dobrobytu, poprzez uzyskanie dostħpu do materialnych dbr. Takich cierpieı, jednakŇe, ktre stajĢ siħ naszym udziaþem wskutek postawy mentalnej, nie moŇna zredukowaę poprzez przyrost li tylko dbr materialnych. Dobry przykþad, ktry moŇemy zaobserwowaę wszyscy, stanowiĢ liczni bogaci ludzie, dysponujĢcy wszelkimi dobrami materialnymi, ktrzy jednak w dalszym ciĢgu doĻwiadczajĢ wielu rodzajw cierpieı mentalnych. Staje siħ zatem zupeþnie jasne, Ňe trudnoĻci, problemy i cierpienia rodzĢce siħ wskutek naszej postawy mentalnej, moŇna zminimalizowaę, a w koıcu wyeliminowaę, jedynie poprzez zmianħ postawy mentalnej, a nie za pomocĢ zewnħtrznych dbr materialnych. PodsumowujĢc to zagadnienie - moŇemy rozrŇnię dwa sposoby doĻwiadczania szczħĻcia i cierpienia; pierwszy z nich bardzo mocno zwiĢzany jest z doĻwiadczeniem zmysþowym, to znaczy z przyjemnoĻciami i blem, ktrych doĻwiadczamy poprzez piħę narzĢdw zmysþw; jest takŇe inny poziom doĻwiadczania szczħĻcia i cierpienia, majĢcy za podstawħ nasz umysþ - postawħ mentalnĢ. SpoĻrd tych dwch drg doĻwiadczania szczħĻcia i cierpienia, doĻwiadczanie wskutek postawy umysþu jest o wiele silniejsze i posiada wiħkszĢ moc, niŇ doĻwiadczanie poprzez organy zmysþw, zdolnoĻci zmysþowe. Jasny przykþad stanowi sytuacja, gdy mamy do swojej dyspozycji wszystkie dobra materialne i nie doĻwiadczamy Ňadnych fizycznych cierpieı i problemw, ale nasz umysþ nie jest odprħŇony, doĻwiadczamy wiħc cierpieı mentalnych; w takiej sytuacji Ňaden dodatkowy przejaw komfortu fizycznego nie jest w stanie pokonaę cierpienia, ktre napotykamy na poziomie mentalnym. Z drugiej strony, nawet jeĻli napotykamy pewne fizyczne trudnoĻci - cierpienia ciaþa, ale na poziomie mentalnym akceptujemy tħ sytuacjħ, to jesteĻmy wwczas w stanie znieĻę takie fizyczne cierpienie. WeŅmy przykþad osoby, ktra jest caþkowicie oddana pewnym praktykom religijnym. Nawet jeĻli w trakcie wykonywania tych praktyk napotka wiele fizycznych trudnoĻci, dziħki poczuciu zadowolenia, poczuciu satysfakcji, dziħki posiadaniu jasnej wizji celu do ktrego dĢŇy, osoba taka bħdzie postrzegaþa trudnoĻci bardziej jako rodzaj ornamentu, ozdoby, niŇ jako cierpienie. Tak wiħc, dziħki mentalnej gotowoĻci do zaakceptowania sytuacji, dziħki postrzeganiu wyŇszych celw, jesteĻmy w stanie pokonaę trudnoĻci fizyczne. Istnieje wiele przykþadw na to, Ňe jesteĻmy w stanie pokonywaę cierpienia fizyczne gdy skupiamy siħ na pracy dla waŇniejszych celw, na waŇniejszych sprawach. W takim przypadku, choę doĻwiadczamy wielu fizycznych problemw, traktujemy je jako wielkĢ przyjemnoĻę, wielkĢ radoĻę, jako chlubħ. PodsumowujĢc - biorĢc pod uwagħ dwa rodzaje doznaı: doĻwiadczane poprzez narzĢdy zmysþw i doĻwiadczane na poziomie mentalnym - te doĻwiadczane poprzez umysþ sĢ o wiele waŇniejsze. Gdy napotkamy problemy mentalne, problemy, ktre sĢ rezultatem wyþĢcznie naszej postawy mentalnej i naszych poglĢdw, jesteĻmy w stanie zminimalizowaę, wyeliminowaę je poprzez zmianħ naszego nastawienia, zmianħ mentalnego postrzegania. Istnieje droga umoŇliwiajĢca usuniħcie problemw mentalnych, przeszkadzajĢcych emocji, i bardzo istotna jest znajomoĻę metod i Ļrodkw, ktre nam to umoŇliwiĢ; ponadto, bardzo waŇne jest aby w peþni zdaę sobie sprawħ z wrodzonego dobra ludzkich cech. Gdy przyglĢdamy siħ dokþadnie spoþecznoĻci ludzkiej moŇemy zauwaŇyę, Ňe jesteĻmy istotami uspoþecznionymi, to znaczy, Ňe Ňyjemy w spoþeczeıstwie w caþkowitej wzajemnej zaleŇnoĻci. Z powodu naszej biologicznej struktury, szczeglnej struktury naszego ciaþa, od samych narodzin aŇ do osiĢgniħcia dojrzaþoĻci, tzn. stanu, gdy moŇemy juŇ zatroszczyę siħ sami o siebie, musimy polegaę caþkowicie na dobroci innych - jest to po prostu niezbħdne dla zachowania naszego fizycznego istnienia. Im bardziej okazujemy sobie bliskoĻę i im bardziej rozwijamy wspþczucie i wzajemnĢ troskħ, tym bardziej jesteĻmy w stanie osiĢgaę spokj i szczħĻcie. BiorĢc pod uwagħ korzyĻci pþynĢce z tych fundamentalnych wartoĻci ludzkich moŇemy powiedzieę, Ňe wartoĻci te sĢ waŇne, sĢ konieczne, Ňe stanowiĢ wrħcz cechy niezbħdne do przetrwania. [ Pobierz całość w formacie PDF ] |