Dabigatran jako lek ...

Dabigatran jako lek przeciwkrzepliwy w migotaniu przedsionków, Arytmie serca

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Dabigatran jako lek przeciwkrzepliwy w migotaniu przedsionków

Którzy chorzy powinni ten lek otrzymać, którzy być może go nie potrzebują i inne praktyczne aspekty postępowania
James D. Douketis MD
Department of Medicine, McMaster University, Hamilton, Ontario, Kanada
Data utworzenia: 28.02.2011
Ostatnia modyfikacja: 28.02.2011
Opublikowano w

Od Redakcji: Artykuł napisany specjalnie dla "Medycyny Praktycznej" i "Polskiego Archiwum Medycyny Wewnętrznej".

Tłumaczył lek. Łukasz Strzeszyński

Skróty: AF - migotanie przedsionków, ASA - kwas acetylosalicylowy, Ckreat - klirens kreatyniny, HDCz - heparyny drobnocząsteczkowe, INR - międzynarodowy współczynnik znormalizowany, TTR - odsetek czasu, przez który INR mieści się w przedziale terapeutycznym, VKA - antagoniści witaminy K

Wprowadzenie

Miniona dekada stanowiła okres intensywnych badań nad opracowaniem nowych lekow przeciwkrzepliwych mogących zastąpić i uzupełnić antagonistów witaminy K (vitamin K antagonists - VKA) w prewencji udaru mózgu u chorych z przewlekłym migotaniem przedsionków (atrial fibrillation - AF), w prewencji powikłań sercowo-naczyniowych u chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi oraz w prewencji i leczeniu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Na podstawie mechanizmu działania nowe antykoagulanty można podzielić na 3 grupy:
1) doustne bezpośrednie inhibitory trombiny (czynnika IIa), takie jak eteksylan dabigatranu (Pradaxa®) i AZD 0837
2) doustne inhibitory czynnika Xa, takie jak rywaroksaban (Xarelto®), apiksaban, betriksaban, edoksaban i eribaksaban
3) inhibitory czynnika Xa stosowane pozajelitowo, takie jak idrabiotaparynuks (biotynylowany idraparynuks, pochodna fondaparynuksu) i semuloparyna.

Antykoagulanty lepiej znane lekarzom to VKA (warfaryna, acenokumarol i fenprokumon), heparyny (niefrakcjonowana i heparyny drobnocząsteczkowe [HDCz]) oraz stosowane pozajelitowo: inhibitor czynnika Xa - fondaparynuks i bezpośrednie inhibitory trombiny - hirudyna, lepirudyna i argatroban.
W tabeli 1 zestawiono właściwości farmakologiczne najczęściej stosowanych starszych antykoagulantów oraz dabigatranu, rywaroksabanu i apiksabanu - leków już dostępnych albo wkrótce mających wejść do praktyki klinicznej.

Tabela 1. Właściwości farmakologiczne starszych i nowszych antykoagulantów

Cecha farmakologiczna

Starsze antykoagulanty

Nowe antykoagulanty

antagoniści witaminy K

heparyna niefrakcjonowana

heparyny drobnocząsteczkowe

fondaparynuks

dabigatran

rywaroksaban

apiksaban

mechanizm działania

hamują czynniki II, VII, IX, X

pośredni inhibitor czynnika IIa i inhibitor czynnika Xa

pośrednie inhibitory czynnika Xa; częściowe inhibitory czynnika IIa

pośredni inhibitor czynnika Xa

bezpośredni inhibitor czynnika IIa

bezpośredni inhibitor czynnika Xa

biodostępność (Frel)

100%

6,5%

80%

szczyt działania (tmax)

4-5 dni

i.v.: natychmiast s.c.: 20-60 min

2-4 h

1-3 h

okres półtrwania (t1/2)

36-42 h

1,0-1,5 h

3-4 h

17-21 h

14-17 h

9-15 h

9-14 h

drogi eliminacji

różne

układ siateczkowo-śródbłonkowy

>80% przez nerki

100% przez nerki

65% przez nerki

25% przez nerki

udział cytochromu P450

tak

nie

niewielki

W tabeli 2 porównano najważniejsze z praktycznego punktu widzenia cechy starszych i nowych antykoagulantów.

Tabela 2. Klinicznie ważne cechy klasycznych i nowych antykoagulantów

Cecha

Klasyczne antykoagulanty